Ministers en staatssecretarissen worden door de koning benoemd op basis van voordrachten van politieke partijen. Het Vlaams Belang stelt daar een alternatief voor: voorafgaand aan de benoemingen zou de Kamer van volksvertegenwoordigers hoorzittingen met de kandidaten moeten organiseren. “Het kan het democratisch karakter van een regering enkel maar vergroten, en kandidaat-ministers die ongeschikt blijken weghouden uit de regering”, verklaart Kamerlid Lode Vereeck (Vlaams Belang) in een partijmededeling.
Hoewel de koning formeel verantwoordelijk is voor de benoeming van ministers en staatssecretarissen, ligt de daadwerkelijke selectie in handen van de voorzitters van de regerende partijen. Zij dragen de kandidaten voor, die vervolgens na een vertrouwensstemming in de Kamer hun functie kunnen opnemen.
“Maar hoorzittingen met kandidaat-ministers zouden het democratische karakter van een regering verhogen, zeker als er ook niet-verkozen ministers deel uitmaken van de regering”, stelt Vereeck. Om die reden bracht het Kamerlid zowel een wetsvoorstel als een voorstel tot herziening van de Grondwet naar voren.
Bekwaamheid, kennis en persoonlijke onafhankelijkheid testen
“Hoorzittingen kunnen meer duidelijkheid verschaffen over de bekwaamheid en kennis over het beleidsdomein van het kandidaat-regeringslid, alsook de persoonlijke onafhankelijkheid”, verklaart Vereeck. “Wanneer een kandidaat-regeringslid ongeschikt blijkt te zijn voor de functie, kan een meerderheid van de parlementsleden hem alsnog wegstemmen om latere schade op dat departement te vermijden.”
Volgens Vereeck zijn zijn voorstellen logisch. Hij wijst op de werkwijze binnen het Europees Parlement, waar kandidaat-eurocommissarissen in hoorzittingen van de bevoegde commissies eerst moeten aantonen dat ze onafhankelijk zijn en voldoende expertise hebben over hun beleidsterrein voordat de benoeming volgt.
