Roald Dahl, de wereldberoemde Britse schrijver van kinderboeken zoals ‘de GVR’, ‘de Fantastische Meneer Vos’ en ‘Heksen’, is het nieuwste doelwit van woke aanvallen. De uitgever van Dahls boeken – Puffin Books – heeft immers besloten om tal van passages te censureren of te vervangen. Woorden als ‘dik’, ‘lelijk’ en zelfs ‘zwart’ worden geschrapt en er worden tevens volledige passages toegevoegd die conform zijn aan modern-feministische inzichten.
Roald Dahl – de jeugdauteur die overleed in 1990, maar tot de dag van vandaag aan kinderen overheen de wereld plezier schenkt – blijkt te ‘problematisch’ voor onze tijd. Althans, dat vinden zijn woke uitgevers. In bijvoorbeeld ‘Sjakie en de chocoladefabriek’ zijn allerlei zogenaamd kwetsende adjectieven verwijderd. Caspar Slok – de obese en onbeleefde rivaal van Sjakie – is nu niet langer “enorm vet”, maar gewoon “enorm”. De verschrikkelijke tractors in ‘de Fantastische Meneer Vos’ worden niet langer als ‘zwart’ omschreven en de verholen toverkollen uit Dahls ‘Heksen’ zijn overdag niet langer “kassierster in de supermarkt of typiste voor een zakenman”, maar “topwetenschapper of zaakvoerder”. Zelfs woorden als ‘meid’, en ‘mama’ en ‘papa’ zijn verwijderd. Het gaat om honderden aanpassingen in Dahls volledige oeuvre.
Censuur wordt niet overal toegejuicht, integendeel: “ze moeten beschaamd zijn”
De beslissingen van Puffin Books worden echter niet overal positief onthaald. In het VK noemt Brendan O’Neill van The Spectator het “een daad van cultureel vandalisme”. Wereldvermaard auteur en Bekende Brit Salman Rushdie – zelf recent slachtoffer van een islamistische aanslag en poging tot censuur – is evenmin blij. “Puffin Books en het Dahl-nalatenschap zouden beschaamd moeten zijn.”
Roald Dahl was no angel but this is absurd censorship. Puffin Books and the Dahl estate should be ashamed. https://t.co/sdjMfBr7WW
— Salman Rushdie (@SalmanRushdie) February 18, 2023
In eigen land keurde ook jeugdauteur Marc De Bel – schrijver van onder meer ‘De Zusjes Kriegel’ – de censuur af. “Alsof je kleren zou schilderen op Adam en Eva op Het Lam Gods”, zo zegt De Bel aan Het Nieuwsblad. “Als iemand iets creëert, of het nu veel of weinig verkoopt, dan moet je daar respect voor hebben. En wil je dan toch echt iets aanpassen, dan doe je dat bij een auteur die nog leeft, en aan wie je het kan vragen. Dahl kan zich niet meer weren of verdedigen. Dat vind ik onfair.”
Jongerenvoorzitter Filip Brusselmans (Vlaams Belang) deelt die kritiek. “Dit gaat niet over een kleine aanpassing hier en daar, maar om het herschrijven van de verhalen”, zo zegt Brusselmans in een mededeling. “Of het nu over woorden als ‘blank’ of ‘dik’ gaat, steeds vaker zien we dat een erg kleine en agressieve minderheid erin slaagt woorden in de ban te doen.”