De Russische huurlingen van de groep Wagner hebben sinds de start van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne vaak het nieuws gehaald. Zo berichtte V-NIEUWS begin deze maand nog over Wagner-commandant Jevgeni Prigozjin toen deze dreigde de frontstad Bachmoet te verlaten. Maar wie zijn de andere huurlingen van het land? En wat doen zij?
De Russische huurlingengroep Wagner steelt vaak de schijnwerpers, vooral dankzij zijn uitgesproken en mediageile leider en financier, Jevgeni Prigozjin. Maar er zijn anderen.
Huurlingen voor de rijken
Veel van de rijken en machtigen in Rusland hebben zogenaamde ‘particuliere militaire ondernemingen’ (PMC), en er komen er steeds meer bij. Zij rekruteren een eclectische mix van ex-special forces, gevangenen, extremisten, zwervers, adrenalinejunkies en alles daartussenin, en opereren over de hele wereld. Zo werden troepen van Wagner ook in Soedan gespot.
Energiereus Gazprom heeft naar verluidt ook twee privémilities opgericht, die tot taak hebben overzeese activa in plaatsen als Syrië en Oekraïne te beschermen. “Ze worden verondersteld alleen pijpleidingen te verdedigen, hoewel we het gewoon niet weten,” stelt dr. Stephen Hall, docent Russische politiek aan de Universiteit van Bath, in een interview met Euronews.
Ook de beruchte Poetin-loyalist Ramzan Kadyrov, die de Tsjetsjeense Republiek leidt, is naar verluidt van plan een PMC op te richten. Momenteel beschikt hij al over zijn paramilitaire “TikTok-krijgers” die berucht zijn omdat ze zichzelf filmen terwijl ze zogezegd in Oekraïne vechten, hoewel er twijfel blijft bestaan over de echtheid hiervan.
Ook de Kerk doet mee
Maar PMC’s behoren niet alleen tot de Russische elite. De huurlingengroep van het Orthodoxe Broederschap, verbonden aan de machtige Orthodoxe Kerk, vecht naar verluidt in Oekraïne “om het christelijke Rusland te beschermen tegen een decadent Westen dat Kiev heeft gekaapt”, vertelt dr. Hall.
Verder is er nog ENOT. Deze Russische privémilitie werd in 2011 opgericht door Igor Leonidovich Mangushev om verschillende milities in de Donbas samen te brengen en hen een meer officiële status te geven. Daardoor waren zij in staat fondsen te verwerken voor strijderssalarissen, pensioenen en andere sociale bescherming. ENOT heeft gewapende activiteiten ondernomen in Oekraïne, Syrië en Nagorno-Karabach. Mangushev zelf werd in februari gedood in het door Rusland bezette Oekraïne.
De zegen van het Kremlin
Hoewel ze in naam onafhankelijk zijn, kunnen PMC’s volgens Hall alleen bestaan met de zegen van het Kremlin. Ze zijn in feite illegaal volgens de Russische wet, die het “werven, trainen en financieren” van huurlingen verbiedt.
Voor het Kremlin zijn dergelijke krachten nuttig Ze stellen de staat in staat zich bezig te houden met smerigere, meer schetsmatige activiteiten, die hij kan ontkennen omdat ze technisch gezien privé zijn. Huurlingen zijn ook veel minder gereglementeerd dan conventionele legers, waardoor ze meer speelruimte hebben voor crimineel gedrag. Verder hebben huurlingen geholpen de Russische verliezen in Oekraïne te maskeren, omdat ze zelden worden meegeteld in officiële slachtoffertellingen.
