Premier Alexander De Croo was vrijdag te gast in Parijs voor een overleg met de Franse regering. Er waren geruchten dat de Belgische regering een deal zou sluiten met het Franse Engie, meer bepaald over de verlenging van twee Belgische kernreactoren. De deal kwam er niet en niemand weet precies wanneer ze er wel zal zijn. Dat meldt VRT.
De federale regering besloot in maart 2022 om de kernreactoren Doel 4 en Tihange 3 tien jaar langer op te houden. Voordien was jarenlang gezegd dat al onze kerncentrales tegen 2025 zouden moeten sluiten. De geopolitieke situatie van ons land is immers op korte tijd sterk veranderd. De economische heropleving na de coronacrisis duwt de energieprijzen naar nieuwe hoogten, daar kwam de oorlog in Oekraïne nog bovenop. De prijzen gingen door het dak en enkel kernenergie kon ons redden.
Het bedrijf dat de kerncentrales uitbaat, Engie, had in het verleden al aangegeven dat een beslissing om sommige reactoren langer open te houden, ten laatste tegen het einde van 2020 genomen moest worden. Die deadline werd door de federale regering dus met een jaar overschreden. Het bedrijf was geen vragende partij meer voor een verlenging van de twee jongste twee kerncentrales. Uiteindelijk ging het wel in op de vraag of het Doel 4 en Tihange 3 langer kan openhouden. Daar wil Engie wel iets voor in ruil.
Nucleaire opkuis
Ten eerste wil het niet langer opdraaien voor de financiële risico’s die de uitbating van zo’n kerncentrale met zich meebrengt. Een ander risico dat de energiereus uit de weg wil gaan, is de nucleaire opkuis. Daarbij rest de vraag wie zal opdraaien voor de factuur van de berging. In normale omstandigheden is de rekening van de operatie voor Engie, want ‘de vervuiler betaalt’.
Omdat de onzekerheden in het dossier wegen op de aandelenkoers van het bedrijf, wil Engie samen met de overheid bekijken wat de opkuis precies zal kosten. De Franse energiereus wil een maximumfactuur, een plafond op de som die het moet voorzien voor de nucleaire opkuis. De federale regering wil daarentegen het plafond zo hoog mogelijk leggen om te voorkomen dat de belastingbetaler opdraait voor de kosten.
Financiële mechanismen
Vanwege de blokkades op het federale niveau en het gebrek aan beslissingskracht, heeft Engie nu de uitgelezen kans om haar eisen op tafel te gooien. Het schuift daarmee de risico’s van een nucleaire opkuis gedeeltelijk richting de overheid.
Het is niet de enige financiële knoop waar de federale regering op afstevent. In 2015 werd de oudere centrale van Tihange 1 ook al eens verlengd. Dat was echter geen groot succes, de reactor leed tot 2021 verlies. Engie is als de dood voor een herhaling van dat scenario bij de reactoren die nu zouden worden verlengd. Het wil daarom garanties in de vorm van financiële steunmechanismen.
Over die mechanismen wordt nu onderhandeld. Als de federale regering er alsnog in zou slagen tot een akkoord te komen, moet het hele dossier nog naar de Europese Commissie. Die zal bekijken of er in deze geen sprake is van ongeoorloofde staatssteun. Normaal moet het akkoord ten laatste tegen 30 juni van dit jaar worden overgemaakt. Er zijn echter nog maar weinig mensen die zich durven uitspreken over de deadlines van de Vivaldi-coalitie.