Hongarije en Polen dringen aan op het behoud van de unanimiteitsregel in het buitenlands en veiligheidsbeleid van de Europese Unie, zo meldt onder andere Euronews. Zij doen dit als reactie op een onlangs gevormde coalitie die aandringt op de invoering van de gekwalificeerde meerderheid en de afschaffing van het vetorecht.
De stap werd maandagmiddag aangekondigd door Péter Szijjártó, de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken, die zei dat er voorbereidende gesprekken gaande waren om zich te verzetten tegen de nieuwe “vriendengroep” voor gekwalificeerde meerderheid, waartoe onder meer Duitsland en Frankrijk behoren, de invloedrijkste leden van het blok.
Een front tegen de gekwalificeerde meerderheid
“Natuurlijk wordt aan de andere kant ook een team georganiseerd, als ik dat mag zeggen. We hebben hier in Brussel op ambassadeursniveau onderhandeld”, zei Szijjártó tegen verslaggevers. “De lidstaten die unanimiteit en de mogelijkheid om hun nationale belangen te verdedigen in de Brusselse besluitvorming willen behouden, willen nauw samenwerken.”
Later op maandag sprak zijn Poolse tegenhanger, Zbigniew Rau, publiekelijk zijn steun uit. “Polen zal nooit het idee steunen om af te stappen van unanimiteit naar gekwalificeerde meerderheid van stemmen in het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid,” zei Rau op Twitter.
De pro-unanimiteitfactie zou tot negen EU-landen kunnen omvatten, hoewel er nog geen officiële lijst is vrijgegeven. Szijjártó noemde niet de landen die aan de besprekingen hebben deelgenomen en het is onduidelijk of de gesprekken zullen resulteren in een formele associatie of een soepelere regeling.
De vriendengroep pro-gekwalificeerde meerderheid
De poging is bedoeld als tegenwicht voor de ‘groep vrienden’ die eerder deze maand werd gevormd door België, Finland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Luxemburg, Nederland, Slovenië en Spanje. Roemenië trad maandag officieel toe tot de groep, terwijl Denemarken als waarnemer deelnam. Josep Borrell, de EU-buitenlandchef, heeft het initiatief persoonlijk gesteund.
De groeiende coalitie wil het buitenlands beleid van de Europese Unie hervormen door geleidelijk af te stappen van de unanimiteitsregel, die alleen geldt voor bepaalde onderdelen van het EU-beleid, zoals uitbreiding, belastingen en de gemeenschappelijke begroting. Hierbij moeten alle 27 lidstaten van de EU instemmen met een besluit. Bij een gekwalificeerde meerderheid gaat het slechts om een deel van de lidstaten, gebaseerd op een bepaalde meerderheidskwalificatie en formule. Hierdoor zou een deel van de lidstaten dus Europees buitenlands beleid kunnen opleggen aan lidstaten die dit niet willen.