Nu we het nieuwe jaar zijn ingegaan, kunnen we ons verheugen op de veranderingen die 2025 zal brengen. Maar wat gebeurde er precies in 2024? Wereldwijd vonden belangrijke politieke gebeurtenissen plaats, waaronder verkiezingen in verschillende landen. Laten we terugblikken op de grootste politieke ontwikkelingen van 2024.
We beginnen onze terugblik met de winnaar van de Taiwanese presidentsverkiezingen op 13 januari 2024, Lai Ching-te. Lai Ching-te behoorde tot de regerende partij, Democratisch Progressieve Partij (DPP) en haalde 40,2 procent van de stemmen. Hij was een kandidaat die zich sterk positioneerde in het debat over de relatie met China. Hun overwinning weerspiegelde een duidelijke voorkeur van de bevolking, maar dit zorgde wel voor spanningen met Peking. Tegenstanders bekritiseerden de standpunten over onafhankelijkheid of vermeende banden met buitenlandse machten. Volgens VRT NWS bestempelde de Chinese regering hem eerder al als een separatist en onruststoker.
Maart
De Russische presidentsverkiezingen van 2024 vonden plaats van 15 tot en met 17 maart. Vladimir Poetin stelde zich opnieuw kandidaat dankzij de grondwetswijzigingen van 2020 en behaalde een duidelijke overwinning. Naast Poetin dienden meerdere onafhankelijke kandidaten en partijvertegenwoordigers hun kandidatuur in. Vladimir Poetin haalde maar liefst 88% van de stemmen. Waarmee de president zijn eigen record verbrak van 76,7 procent in 2018. Dat Poetin de presidentsverkiezingen zou winnen, was voor velen al een uitgemaakte zaak. De voornaamste tegenstanders van de president verblijven namelijk in ballingschap in het buitenland, zitten in de cel, of zijn plots overleden.
April
Bij de Zuid-Koreaanse parlementsverkiezingen op 10 april 2024 behaalde de sociaalliberale Democratische Partij (DP) een belangrijke winst, waardoor de conservatieve partij PPP van president Yoon Suk-yeol op een nederlaag afstevent. De oppositiepartijen behaalden samen een “supermeerderheid”, wat hen in staat zou stellen het vetorecht van de president te omzeilen of hem zelfs af te zetten. Dit gebeurde immers ook een paar maanden later, maar president Yoon had op 3 december de staat van beleg uitgeroepen. Deze werd wel na een chaotische nacht weer ingetrokken. De politieke situatie in Zuid-Korea verslechterde recent verder nadat het parlement ook de interim-president, Han Duck-soo, weggestemd had. Dit gebeurde nadat hij weigerde nieuwe rechters aan te stellen die moesten oordelen over de afzetting van de president Yoon Suk-yeol. Deze politieke chaos is nog steeds bezig in Zuid-Korea.
Juni
Juni was voor de Vlamingen een bijzonder belangrijke maand, met zowel de Vlaamse als federale verkiezingen als de Europese verkiezingen. Laten we beginnen met een blik op de Europese verkiezingen:
Met de Europese Parlementsverkiezingen zagen we een sterke opkomst van rechtse partijen. Deze bewegingen, die zich verzetten tegen de invloed van de EU, immigratie en de globalisering, behaalden belangrijke overwinningen. Rechtse leiders benadrukten het belang van nationale soevereiniteit en het beschermen van Europese waarden tegen externe invloeden, wat hen steun opleverde van veel kiezers die bezorgd zijn over de richting van de Europese Unie. Dit resulteerde in een verschuiving naar een meer rechtse en eurosceptische koers binnen het parlement.
De federale en regionale verkiezingen van 9 juni 2024 in België toonden een duidelijke verschuiving naar rechts. Het Vlaams Belang boekte een indrukwekkende winst, met een grote sprong in het percentage stemmen. De partij haalde 22,7% wat hen de tweede grootste partij maakte en de grootste groeiende partij.
Het Vlaams Belang groeide met 16,8% sinds de verkiezingen van 2014. Met duidelijk groeiende steun voor rechtse, anti-establishment partijen, markeert dit een afwijzing van het huidige politieke establishment en een roep om strengere immigratiebeperkingen en meer nadruk op de Vlaamse identiteit en onafhankelijkheid. Nochtans doet Bart De Wever (voorzitter N-VA) er alles aan om het huidige cordon sanitaire niet te doorbreken.
Juli
Op 4 juli 2024 vonden de Lagerhuisverkiezingen plaats in het Verenigd Koninkrijk. De Lagerhuisverkiezingen resulteerden in een overwinning voor de Labour Partij onder leiding van Keir Starmer, waarmee de conservatieve regering van Rishi Sunak werd verslagen.
De verkiezingen werden gekarakteriseerd door een verschuiving naar de linkerkant van het politieke spectrum, ondanks een groeiend sentiment voor strengere immigratiecontroles en nationale veiligheid. De rechtse partijen verloren echter terrein door een toenemende bezorgdheid over economische problemen en sociaal beleid.
Oktober
Een ander belangrijk moment voor de Vlamingen waren de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober. De gemeenteraadsverkiezingen in werden gekarakteriseerd door een opvallende breuk in het cordon sanitaire. Guy D’haeseleer, een prominente figuur binnen het Vlaams Belang, doorbrak voor het eerst de lang gevestigde politieke isolatie van zijn partij. Dit kwam doordat zijn partij, Forza Ninove, de absolute meerderheid had behaald. Dit markeerde een keerpunt in de Vlaamse politiek, waar eerder geen samenwerking was met het Vlaams Belang. Niet kort erna brak het cordon ook in Ranst, Brecht en Izegem.
November
Tot slot eindigen we in november met de presidentsverkiezingen van 5 november 2024. Deze verkiezingen in de Verenigde Staten draaiden om de vraag of Donald Trump zijn politieke comeback zou maken. Veel kiezers steunden hem vanwege zijn harde standpunten over immigratie, nationale veiligheid en het herstel van de Amerikaanse soevereiniteit.
Trumps campagne richtte zich op het verzet tegen de liberale agenda van de democraten, en zijn populariteit onder conservatieve en populistische kiezers was sterker dan ooit. Zijn campagne werkte duidelijk, Donald Trump behaalde 50% van de Republikeinse stemmen en werd opnieuw de president van Amerika.
Conclusie
Het jaar 2024 was een bepalend jaar voor de wereldpolitiek, gekenmerkt door belangrijke verkiezingen die politieke verhoudingen wereldwijd beïnvloedden. Van de Taiwanese verkiezingen, waar Lai Ching-te zijn mandaat veiligstelde, tot de breuk van het cordon sanitaire in Vlaanderen door het Vlaams Belang, en de herverkiezing van Donald Trump in de Verenigde Staten: overal zagen we verschuivingen richting rechts, nationale soevereiniteit en een afwijzing van de gevestigde politieke orde.
Deze gebeurtenissen markeren het begin van een nieuwe politieke periode die vanaf 2025 de wereld verder zal beïnvloeden.
