Vorig weekend vonden de congressen van N-VA, Open Vld en Groen plaats, ook had cd&v haar jaarlijkse gezinsdag. Dat alles heeft getoond dat de visies niet alleen ver uit elkaar liggen inzake beleid maar ook op vlak van de toekomst van België, dat staat te lezen in De Tijd. Waar N-VA naar een confederatie wil, zet Open Vld in op het herwerken van het huidig België. De verkiezingen zijn nog even verwijderd, alsook de volgende regering.
De congressen van vorige week maakten duidelijk dat in 2024 meer dan beleidskeuzes op het spel staan. Dat er een schaduw van politieke verlamming en crisis in het politiek centrum hangt, valt niet te betwijfelen. Maar de vraag is maar hoe lang de politieke crisis zal verder duren en wie initiatief zal nemen om de politieke crisis na de verkiezingen van 2024 op te lossen.
Vrees voor een federale stilstand en politieke crisis
Uit de peiling van 12 mei werd duidelijk dat het centrum zich in een crisis bevindt. Waar de partijen N-VA en het Vlaams Belang samen bijna de helft van Vlaanderen weten te overtuigen, zakken de centrumpartijen alleen maar verder weg. Zo worden Groen, Open Vld en cd&v de drie kleinste. Het linkse blok met Vooruit en PVDA bevat de nummers drie en vier.
Kan je op die manier nog een regering vormen? De laatste crisisloze federale formatie komt van 2003. In 2007 hadden de partijen bijna 200 dagen nodig terwijl we in 2010 de wereldpers haalden met 541 dagen formeren. Maar de meest recente regeringsonderhandeling liep ook niet van een leien dakje. Het duurde van 26 mei 2019 tot oktober 2020 om een regering te vormen. De coronapandemie zette bovendien nog extra druk.
Voor VBO-voorzitter Bart De Smet is het grootste risico voor de Belgische economie een ‘politiek risico’. “Wat worden na de verkiezingen de machtsverhoudingen? En zal het nog lukken een krachtdadige regering te vormen? De spreidstand tussen Vlaanderen en Franstalig België dreigt te groot te worden en de versplintering eveneens.”
Een V-meerderheid of meer van hetzelfde
Na de peiling blijft het Vlaams Belang met de voetjes op de grond. Toch droomt ze luidop van een coalitie met N-VA. Zo reageerde hun partijvoorzitter Tom van Grieken voor V-NIEUWS niet al te overmoedig over de peiling. “Met deze peiling tanken we moed, maar we gaan nog alles uit de kast moeten halen.”
N-VA daarentegen ziet een coalitie met de partij van Tom Van Grieken niet zitten. Volgens Bart De Wever is het Vlaams Belang nog altijd een extreme partij. De Wever heeft al laten weten zich meer verwant te voelen met de centrumpartijen.
PS als quasi ‘incontournable’
Op federaal vlak kijkt De Wever in de richting van PS-partijvoorzitter Paul Magnette. De Wever wil maar al te graag een ‘minikabinet’ vormen na de federale verkiezingen. Hiervoor zou hij met de PS willen samenwerken aan een confederale staatshervorming. De PS liet al weten niet warm te lopen van dat idee.
Open Vld richt zich ook naar de Waalse socialisten, daar de partij haar hervormingen nog wil doorvoeren. De Vlaamse liberalen willen maar al te graag inzetten op het hervormen van fiscaliteit en pensioenen. Open Vld wil aantonen dat België wel nog werkt. Maar daarvoor zal ze Magnette nodig hebben.
De conclusie is dus duidelijk. Zowel N-VA als Open Vld richten zich naar de PS. Waar die laatste zal moeten kiezen, blijkt ze vandaag nog geen partij gekozen te hebben.