Een studie van het IMF, het Internationaal Monetair Fonds, heeft deze week uitgewezen dat de Belgische fiscus jaarlijks een vijfde van de verschuldigde btw op producten en diensten rateert. Dat schrijft De Tijd. De cijfers zijn teleurstellend hoog in vergelijking met buurlanden.
Als alle Belgen de verschuldigde btw op geconsumeerde goederen zouden betalen, dan zou de overheid jaarlijks 11 miljard euro extra beschikbaar hebben. Het Belgisch begrotingstekort zakt dan onmiddellijk onder de drie procent van het bruto binnenlands product.
De redenen voor het verlies zijn voornamelijk goederen en diensten die in het zwart worden geleverd, de slechte administratie van internationale handel, fiscale optimalisatie en het faillissement van bedrijven met openstaande btw-schulden.
Problematiek sleept al langer aan
De btw-problematiek is geen nieuw gegeven. Sinds het aantreden van de regering-De Croo groeide het aandeel van misgelopen btw-inkomsten zelfs tijdelijk tot 30 procent van de totale ontvangsten. Het IMF verwijst naar de ontwrichtende effecten van de coronapandemie. Die leidde immers tot uitstel van betalingen en een ‘casheffect.’ Dat effect eindigde echter al in 2021.
Europese data wijzen daarnaast uit dat onze buurlanden er veel beter in slagen om hun consumptietaksen ook daadwerkelijk te innen. Waarom onze fiscus meer dan in onze buurlanden consumptiebelastingen mist, is nog steeds niet volledig duidelijk. Een mogelijke oorzaak ligt in het hoge tarief van 21 procent. Een andere verklaring is in het grote overwicht aan overheidsuitgaven binnen de totale consumptie.
Hervormingen Van Peteghem haalden nog niets uit
In het federaal regeerakkoord staat de ambitie ingeschreven om de zogenaamde ‘btw-kloof’ te verkleinen tot het niveau van de buurlanden. De hervormingen die minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) heeft doorgevoerd, zoals het moderniseren van de btw-aangifte en de digitalisering van kassatickets, lijken het probleem verre van verholpen te hebben.