Op 15 jaar tijd is het aantal langdurig zieken in dit land verdubbeld tot een half miljoen. En het gaat niet langer over vooral 50-plussers. Meer en meer jonge vrouwen zitten lange tijd thuis. Dat blijkt uit informatie van UZ Gent-onderzoeker (en oud-sp.a-voorzitter) John Crombez en HLN. Het onderzoek houdt evenwel weinig rekening met de grote inter-regio en -groepsverschillen in dit land.
Het aantal langdurig zieken in België is toegenomen tot meer een half miljoen. Amper twee jaar geleden was dat nog 10% minder en lag het cijfer op minder dan 460.000 (zie onderaan). Over een tijdspanne van 15 jaar gaat het om een verdubbeling. In 2008 waren ze nog met 250.000. Het Planbureau schat dat er in 2035 wel eens 600.000 langdurig zieken kunnen zijn.
Niet iedereen is ‘ziek-ziek’, zegt Crombez
Dat deze honderdduizenden mensen op ziekteverlof staan, staat vast, maar aan de daadwerkelijke ziekte van allen, twijfelt Crombez. “Dit is een typisch Belgisch fenomeen. Geen enkel land heeft zó veel langdurig zieken”, zegt de ex-voorzitter van de socialisten. Crombez ziet ook twee grote pieken. Eind 2005 verstrengde de regering-Verhofstadt het brugpensioen. “Mensen die toen dachten dat ze binnenkort op pensioen zouden kunnen, zagen dat plots door hun neus geboord.” Rond 2013-2014 zit het aantal langdurig zieken opnieuw in de lift, ook toen verstrengde de regering de pensioenwetgeving.
Maar waarom er nu ook zoveel meer jonge vrouwen in de statistieken zitten, heeft men het raden naar. Een kleine 40% van alle arbeidsongeschikten zit thuis omwille van een psychische stoornis (zoals burn-out, depressie of een angststoornis). In 2021 was dat nog ‘slechts’ 25%. En meer dan twee derde van wie lijdt aan een burn-out of depressie is vrouw. “Ik moet voorlopig het antwoord schuldig blijven”, zo zegt Crombez in HLN. “Maar het is nodig dat we die reden vinden, want anders kunnen we het beleid er niet op aanpassen.”
Interregionale verschillen en intergroepsverschillen
En het cijfermateriaal dient nog verder genuanceerd te worden. Er zijn immers grote regionale verschillen enerzijds, en grote intergroepverschillen anderzijds. 46% van de leefloners woont zo in Wallonië, 29% in Brussel en slechts 25% in Vlaanderen. Hierboven op gaat 40% van alle leeflonen naar vreemdelingen in België. (Leefloners zijn natuurlijk wel niet hetzelfde als langdurig zieken.)
Volgens cijfers van 2021 (onderaan) in De Standaard heeft Vlaanderen het kleinste aandeel langdurige zieken. 52% van de langdurige zieken woonde in dat jaar in Vlaanderen, terwijl onze regio 58% van de Belgische bevolking uitmaakt.
